Lohusalık zamanı sonrası

Lohusalık haftasından sonra lohusa bakımı hemşiresi ayrılır ve doğum uzmanı artık ev ziyareti yapmaz. Gençlik bakımı hemşiresi ve aile hekimi artık bakımı tekrar üstlenirler. Doğumdan yaklaşık 6 hafta sonra doğum uzmanı veya jinekoloğa kontrole gidebilirsiniz.

Bebek için

Gençlik bakımı hemşiresi

Doğumdan sonraki birinci ve ikinci hafta arasında gençlik bakımı hemşiresi (semt hemşiresi) ev ziyareti için randevu almak üzere sizinle telefonla iletişime geçecektir. Bu ev ziyareti esnasında gençlik bakımı hemşiresiyle tanışacak, Gençlik Sağlık Bakımı Hizmetleri (JGZ) hakkında bilgi alacak ve bebeğinizle ilk günlerine ilişkin bilgiler alacaksınız. JGZ çocuğunuzla ilgili bir dosya tutar ve sorularınız sormak için elbette imkân vardır.

Aile hekimine ne zaman gidersiniz?

Çocuğunuzun fiziksel şikâyetleri varsa kendi aile hekiminize başvurun. Gençlik sağlık bakımı doktoru anormallikler veya fiziksel problemler durumunda sizi her zaman kendi aile hekiminize yönlendirecektir. Gerektiğinde gençlik sağlık bakımı doktoru sizi doğrudan bir çocuk doktoruna sevk edecektir.

İşler pek iyi gitmediğinde ne yaparsınız?

Bazen çocuğunuz veya ailenizin diğer fertleri için işlerin iyi gitmediği anlamına gelen durumlar görülebilir. O zaman da her zaman GGD gençlik sağlık bakımı hizmetleriyle iletişime geçebilirsiniz. Orada birden fazla disiplinden yardım edebilecek uzmanlar çalışıyor ve gerektiğinde yardım ve rehberliğin sağlanabileceği bir çevre vardır.

Anne için

Düzelme

Doğumdan sonra vücudunuzun ilk düzelmesi altı ila sekiz hafta sürer. Tam düzelme birkaç ay sürebilir. Vücuttaki ve yeni durumdaki (yeni ailenizdeki) değişiklikler çok fazla enerji gerektirir.

  • Kan dolaşımındaki değişiklikler. Bu daha sık idrara çıkmanıza veya daha fazla terlemenize neden olabilir.
  • Altı hafta sonra rahim küçük leğen kemiğine geri döner ve ağırlığı sadece 60 gramdır. O zamana kadar hala kanama yaşayabilirsiniz.
  • Yaklaşık üç gün sonra hamilelik hormonları vücuttan çıkmış olur ve diğer hormonlar üretilir. Prolaktin hormonu anne sütü üretimini uyarır, oksitosin ise anne sütünü göğüslerdeki süt kanallarının kasılmasını sağlayarak anne sütünün meme ucuna gelmesini sağlar. Çoğu zaman göğüslerde birikme olur.
  • Oksitosin hormonu da sonradan etkilere neden olur ve rahmin tekrar küçülmesini sağlar. Pelvik taban, vajina ve karın duvarının iyileşmesi beş ila sekiz hafta sürer. Karın duvarı kaslarının iyileşmesi birkaç ayı bulabilir. Hızlı bir şekilde tekrar egzersiz yapmaya başlamak akıllıca olacaktır (iyileşme hakkında daha fazlasını okuyun). Kendi vücudunuzdan gelen sinyalleri dinleyin.
  • Oksitosin hormonu doğumdan sonra rahmin tekrar büzüşmesini sağlar.
  • Pelvik taban, vajina ve karın duvarının iyileşmesi beş ila sekiz hafta sürer. Karın duvarı kaslarının iyileşmesi birkaç ayı bulabilir. Hızlı bir şekilde tekrar egzersiz yapmaya başlamak akıllıca olacaktır (iyileşme hakkında daha fazlasını okuyun). Bu esnada kendi vücudunuzdan gelen sinyalleri dinleyin.

Dikişler

Dikişleriniz varsa ilk birkaç hafta rahatsızlık hissedebilirsiniz. Yara enfeksiyon kapmış olduğunda bu durumu doğum uzmanına bildirin. Dikişler birkaç ay sonra şikâyete neden olmaya devam ediyorsa bunu aile hekiminizle görüşmeniz gerekir.

Beslenme

Çeşitli, lif açısından zengin, besleyici ve düzenli bir diyetle beslenin. Günde en az iki litre kadar su içmek de önemlidir.

Dinlenme ve egzersiz

Lohusa döneminde ve sonrasında bol bol dinlenmek önemlidir. Lohusalık ziyaretlerini iyi paylaştırın ve kendinize, bebeğinize ve eşinize de zaman ayırın. Dinlenmenin yanı sıra egzersiz yapmak da önemlidir. Bu vücudunuzun iyileşmesini destekler. Doğumdan sonra iyileşme konusunda tavsiyeler içeren birkaç tanıtıcı kitapçık vardır. Burada fizyoterapistlerden bazı tavsiye ve egzersizler bulacaksınız:

  • Doğumdan sonraki ilk altı hafta yataktan yan yatarak kalkın.
  • Doğumdan hemen sonra pelvik taban kas egzersizlerine başlayın. Pelvik taban kaslarını yavaşça sıkın ve tekrar gevşetin. Bu, pelvik tabanın iyileşmesini destekleyen kan dolaşımını uyarır. Dikişleriniz olsa bile pelvik taban kas egzersizlerini yavaşça yapabilirsiniz: bu iyileşmeyi destekler.
  • Duruşunuzu değiştirirken ve öksürürken, önce pelvik taban ve karın kaslarını sıkın, sonra bırakın. Duruşunuzda değişikliklere örnek olarak şunlar verilebilir: yatakta dönme, oturma pozisyonuna yükselme ve ayakta durma.
  • Ayakta duruyorsanız: ağırlığınızı her iki bacağa paylaştırarak düz durmak. Dizlerinizi hafifçe bükülü tutun.

Yukarıdaki tavsiyeler sezaryen sonrası da geçerlidir. Ayrıca aşağıda belirtilenler de geçerlidir:

  • Öksürürken, hapşırırken ve gülerken yarayı bir veya iki elinizle destekleyin, gerekirse banyo havlusu veya çarşaf kullanın. Karın ve pelvik taban kaslarınızı sıkın.

Hijyenik bakım

Doğum yaptıktan sonra duş alabilirsiniz. Kanama devam ettiği sürece küvet içinde banyo yapmanıza izin verilmez. Tampon kullanmamak da daha iyi olacaktır. Her tuvalete gidişten sonra ellerinizi iyice yıkayın. Hijyenik petinizi sürekli değiştirin.

Enfeksiyon riski nedeniyle kanamanız durana ve kesi veya sezaryen yarası tamamen iyileşene kadar cinsel ilişkide bulunmak akıllıca olacaktır. Cinsel ilişki ilk başta hâlâ acı verici olabilir. Üstelik, doğumdan sonraki ilk dönemde cinsel ilişki ihtiyacının bu kadar fazla olmaması da normaldir. Bu hem sizin hem de eşiniz için geçerli olabilir. Cinsel ilişki ağrılı olmaya devam ediyorsa aile hekiminize başvurun.

Doğurganlık ve doğum kontrolü

Doğumdan birkaç hafta sonra rahminizin iyileşmesi ve kan kaybının durması nedeniyle tekrar ilişkiye girebilirsiniz. Artık ilk adetinizi tekrar görebilirsiniz ve dolayısıyla yeniden doğurgan olursunuz. Tekrar hamile kalma riskiyle karşı karşıya kalmak istemiyorsanız bunu nasıl önlemek istediğinizi düşünün.

Farkında olmadan doğurgan olmak

İlk adet kanaması 6’ncı haftadan itibaren tekrar başlayabilir. Ancak, aylarca da başlamayabilir. Bu çoğu zaman emzirirken olur. Yumurtlama, adetinizden yaklaşık 2 hafta önce gerçekleşir. Bu durum, farkına bile varmadan doğurgan olabileceğiniz anlamına gelir. Dolaysıyla doğumdan dört hafta sonra tekrar hamile kalabilirsiniz. Bu nedenle doğumdan hemen sonra doğum kontrolünün düşünülmesi tavsiye edilir. Tamamen emziriyor olmak, (gece emzirmesi dâhil) yeni hamilelik olasılığını önemli ölçüde azaltabilir ancak, ortadan kaldıramaz.

Kime başvurabilirsiniz

Hamilelik esnasında veya doğum sonrası dönemde doğum uzmanınız farklı doğum kontrol yöntemleri hakkında bilgi verecektir. Bu konu doğum sonrası kontrolde ve doğumdan altı hafta sonra tekrar görüşülecektir. Farklı doğum kontrol yöntemleri hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz doğum uzmanınızdan, aile hekiminizden veya jinekoloğunuzdan tavsiye isteyin.

Veya hangi doğum kontrol yönteminin size uygun olduğunu görmek için doğum kontrolü ile ilgili aşağıdaki web sitesine bakın.